بررسی تأثیرات مثبت و منفی موبایل بر کودکان و نوجوانان

به احتمال زیاد تاکنون این جمله را زیاد شنیده اید که: قدیما از این قرتی بازیا! نبود.

بله، به معنای واقعی خیلی از پدر و مادرها که سالهای کودکی خود را بدون تکنولوژی های امروزی گذراندند، درک این جمله بسیار آسان است. در آن روزها که کم خاطره انگیز نیستند، تربیت بچه ها کاری راحت تر بود و کنترل کردن آنها هم به تناسب سنشان سهل تر می نمود.

اما امروزه با گسترش فناوری های دیجیتال، خصوصاً موبایل و تبلت، کنترل بچه ها و کمک به آنها بسیار سخت شده است.

وقتی فرزندان شما کوچک هستند، می توانید امنیت آن ها را به راحتی برقرار کنید. شما همه چیز آن ها را می دانید و از آن ها در برابر آسیب ها محافظت میکنید.

اما زمان می گذرد و آن ها بزرگ می شوند و زندگی خصوصی خود را با سپری کردن در گوشی شروع می کنند و ممکن است شما همه چیز را درباره آنها ندانید و محافظت از آن ها از کنترل شما خارج شود.

با افرادی دوست می شوند که شما آن ها را نمی شناسید، اطلاعاتی به دست می آورند که زمان آن هنوز فرا نرسیده است. موبایل به آن ها دسترسی خصوصی به دنیایی را می دهد که هرگز نمی شناسند و در نتیجه مشکلات فرا می رسند.

بچه ها در سنی که مناسب آنها نیست، درگیر گفتگوهای پر خطر می شوند. پیشنهادهای نامناسب از افرادی دریافت می کنند که به زندگی خودشان راه داده اند. تکنولوژی با خود دنیایی را آورده است که فرزند شما ممکن است آماده حضور در آن نباشد. اگر شما ندانید با چه چالش هایی رو به رو خواهد شد ممکن است خطرات بعدی به سراغ آنها بیاید.

امروز در دلفینیا مگ می خواهیم با چالش جدی این روزها و این سالهای پدر و مادرهای مقید به تربیت فرزندانشان و تاثیرات منفی موبایل برای کودکان برای شما بحث کنیم.

موبایل برای کودکان ممنوع!

بگذارید از بحث پزشکی آغاز کنیم. با توجه به این‌که امواج ناشی از تلفن همراه برای کودکان مضر است و رشد جمجمه و مغز آنها هم هنوز کامل نشده، به هیچ وجه نباید قبل از 12 سالگی از آن استفاده شود.

ولی متاسفانه خیلی از والدین حتی برای آرام کردن کودکان دو سه ساله خود هم به تلفن همراه پناه می‌آورند. در صورتی که هر چه سن استفاده از شروع تلفن همراه کمتر باشد، آسیب‌های ناشی از آن هم به مراتب بیشتر خواهد شد. تاثیرات منفی موبایل برای کودکان با توجه به این‌که نمی توان نظارت دقیقی بر استفاده بچه‌ها از تلفن‌های همراهشان داشت، بسیار بدیهی به نظر می رسد.

بهتر است تا جایی که امکان دارد، سن استفاده از آن را بالاتر آورند، زیرا رفتارهای خطرپذیر استفاده از آن ممکن است تبدیل به بحران‌های جدی شود.

تلفن همراه، همراه همیشگی دانش آموزان

تلفن همراه همچنین به یک وسیله جدانشدنی از دانش‌آموزان تبدیل شده است. آنها تقریباً در همه جا از این وسیله استفاده می‌کنند، بازی می‌کنند، جست‌وجو می‌کنند و گاهی هم اطلاعات مفید کسب می‌کنند. اما واقعیت این است که دانش‌‌آموزان اگر از این وسیله به درستی استفاده نکنند، بیش از هر قشر دیگری آسیب خواهند دید.

وقتی نوجوانی از تلفن ‌همراه استفاده می‌کند نوعی وابستگی در وی ایجاد می‌شود که این وابستگی موجب خواهد شد تا فرد در پی برقراری تماس‌ یا ارسال پیامک‌های غیر‌ضروری به دیگران باشد. از سوی دیگر یکی از نیازهای مهمی که در سن نوجوانی شکل‌ می‌گیرد نیاز به ارتباط با جنس مخالف است و تلفن همراه ارتباط‌هایی از این نوع را برای دانش‌آموزان فراهم می کند.

ارتباط با جنس مخالف که از طریق استفاده از تلفن ‌همراه صورت می‌گیرد، افت تحصیلی را نیز برای دانش‌آموزان به همراه دارد.

با توجه به اینکه نیاز غالب دانش‌آموزان در مقطع راهنمایی و دبیرستان نیاز به ارتباط با جنس مخالف و نیاز عاطفی است، اگر این ابزار ارتباطی وارد مدارس شود می‌تواند محرک‌های جنسی را نیز فراهم کند.

همچنین با در اختیار گذاشتن تلفن‌همراه در مدارس، دانش‌آموزان می‌توانند تصاویر مختلفی را با یکدیگر مبادله کنند که این امر می‌تواند موجب کاهش میزان اثربخشی آموزش‌ها در حوزه‌های مختلف اخلاقی و اجتماعی شود.

از سوی دیگر الان با تلفن همراه به راحتی وارد اینترنت می شوند و می توانند وارد سایتهایی شوند که والدینشان از آنها آگاهی ندارند و این موضوع نیز آسیب زا است.

تاثیرات مثبت تلفن همراه برای دانش‌آموزان

تلفن همراه برای دانش آموز، مانند سایر کاربران، هم تاثیرات مثبت و هم تاثیرات منفی دارد. در واقع، استفاده از تلفن همراه مثل استفاده از آتش است که به کار گرفتن آن هم می‌تواند در بعضی موارد صحیح باشد و به زندگی ما کمک کند و هم می‌تواند تخریب و هلاکت به دنبال داشته باشد.

منتها نکته مهم و قابل توجه این است که تاثیرات منفی تلفن همراه از نکات مثبت آن در آموزش دانش‌آموزان بیشتر است.

در سال های اخیر و بخصوص با شیوع ویروس کرونا، تلفن همراه به عنوان یک وسیله کمک آموزشی مورد استفاده قرار گرفته شده است. سؤالات، کتاب های الکترونیک، تست‌، فیلم های آموزشی و آزمون های آنلاین مختلف از طریق سرویس‌های گوناگون در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرند و حتی برخی آزمون‌ها نیز از طریق تلفن همراه گرفته می‌شود.

ساختن ویدیوهای کوتاه آموزشی، ضبط صدای معلم و استفاده از کرنومتر گوشی در پاسخ به سؤالات از جمله کاربردهای مثبت استفاده از موبایل است.

هر چند در شرایط کنونی وضعیت آموزش و استفاده از فضای مجازی برای آموزش غیر حضوری، استفاده از موبایل خیلی مشهود تر شده است و به عنوان یک ابزار مورد نیاز در امر آموزش به حساب می رود، اما نکات استفاده از آن نباید فراموش شود.

والدینی که توانایی فراهم کردن لپ تاپ یا سیستم های خانگی برای برقراری ارتباط با فضای آموزشی را ندارند، به ناچار دست به دامان موبایل شده اند و ناخواسته و بالاجبار دسترسی دانش آموز به گوشی ساده تر شده است.

تاثیرات منفی موبایل برای کودکان و دانش آموزان

تلفن همراه و اختلال در خواب

نور روشن صفحه نمایش تلفن‌ها و همچنین تشعشعات الکترومغناطیسی متصاعد شده از آنها، فرد را دچار بی خوابی کرده و در طولانی مدت موجب بیماری‌های مختلف می‌شوند.

هزینه‌های پایین آمدن کیفیت خواب به خصوص در کودکان، بسیار بیشتر از خستگی و خواب‌آلودگی است. عدم داشتن خواب منظم با خطر بالای افسردگی، چاقی، حمله قلبی، سکته مغزی و دیابت مرتبط است.

تلفن همراه و ضعف بینایی

کار زیاد با وسایل الکترونیکی به چشم کودکان آسیب‌های جدی وارد می‌کند و می‌تواند برای سیستم عصبی و چشمی کودکان بسیار مضر باشد. با توجه به اینکه استفاده از گوشی همراه و تبلت برای کودکان در مدت زمان کوتاه خلاصه نمی‌شود، قطعا به بینایی آنها آسیب می‌زند.

تلفن همراه و منزوی شدن کودکان

بازی با تبلت و تلفن همراه همراه، فرصت آموزش، خواندن، نوشتن و حتی اجتماعی شدن و برقراری ارتباط با دیگران را از کودکان سلب می‌کند. تحرک را از کودک گرفته و باعث چاق شدن و اضافه وزن کودک می شود.

تلفن همراه و آسیب‌های جسمی فراوان در اثر استفاده از هندزفری

گوش دادن با صدای بلند به موزیک با استفاده از هدفون یا هندزفری به صورت طولانی‌مدت، سبب عارضه‌های مختلفی از جمله کاهش سطح شنوایی گوش به صورت موقت و یا دائم می‌شود. هدفون به دلیل انتقال صدا به صورت مستقیم و بی‌واسطه روی سیستم شنوایی و حلق تاثیر منفی می‌گذارد.

تلفن همراه و محدود شدن یادگیری

مغز کودک با سرعت بالایی در حال توسعه و رشد است. کودکان در سن پایین به نسبت فضای مجازی، از تعامل با محیط بسیار بیشتر و بهتر یاد می‌گیرند.

لازم است کودکان در تعامل با دیگران درگیر شوند و حتی نکات جزئی مثل برقرار کردن تماس چشمی را در این تعاملات بیاموزند. یادگیری این مسائل در این سن ضروری است و بعدها نمی‌توان آن را جبران کرد.

تلفن همراه و به وجود آوردن اختلالات ذهنی

استفاده بیش از اندازه و غیر ضروری از تلفن همراه برای کاربر استرس و پریشانی ذهنی پدید می آورد. این اختلالات به حدی است که نوعی بیماری روانی و عصبی براساس آن تعریف شده است و فرد مبتلا در طول روز چندین بار احساس می کند گوشی تلفن همراهش زنگ می‌خورد.

از سوی دیگر برخی اختلالات روانی به دلیل تماشای صحنه‌های نامناسب در برخی بازی‌ها، فیلم‌های فضای مجازی و مطالب خاص از دیگر مواردی است که نباید از آن غافل شد.

راهکار هایی برای کنترل کودک در استفاده از موبایل

ایجاد مالکیت

تلفن همراه برای شماست و نه برای کودک، بنابراین شما حق دارید آن را برداشته و چک کنید و پیام های دریافتی و ارسالی آن را مشاهده کنید.

محدود کردن استفاده از تلفن همراه به ویژه در هنگام انجام تکالیف و خواب

والدین باید قوانینی برای استفاده کودک از موبایل وضع کنند و کودک باید موظف به اجرای آن باشد. برای نمونه تا تکالیف مدرسه تکمیل نشود، استفاده از موبایل ممنوع است. همچنین در هنگام صرف وعده های غذایی استفاده از تلفن همراه را ممنوع کنید.

به پایان مقاله تاثیرات منفی موبایل برای کودکان و دانش آموزان رسیدیم. شما چه پیشنهادی برای کاهش استفاده کودکان از تلفن همراه دارید؟